Kody GTU - czym są i kogo dotyczą?

Kody GTU to specjalne oznaczenia służące do identyfikacji określonych grup towarów i usług stosowane w pliku JPK_V7, czyli strukturze pliku kontrolnego dla podatku VAT. Celem wprowadzenia obowiązkowych oznaczeń w pliku JPK_V7, w tym w szczególności kodów GTU, było ułatwienie administracji skarbowej wykrywania nieprawidłowości podatkowych oraz uszczelnienie systemu VAT.

Stosowanie oznaczeń w postaci kodów GTU jest obowiązkowe dla czynnych podatników VAT sprzedających określone grupy towarów lub usług objęte kodami GTU. Podatnicy dokonujący sprzedaży niektórych towarów lub świadczenia niektórych usług wymienionych szczegółowo w rozporządzeniu Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług , mają obowiązek oznaczania transakcji sprzedaży tych towarów lub usług w pliku JPK_VAT właściwymi kodami od GTU_01 do GTU_13. Oznacza to, że nie każdy przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT musi stosować kody GTU, jeżeli bowiem dany przedsiębiorca nie sprzedaje towarów ani usług z listy objętych obowiązkiem raportowania kodów GTU, nie oznacza sprzedaży kodami GTU składając plik JPK_V7M / JPK_V7K.

Kody GTU stosowane są wyłącznie dla oznaczenia sprzedaży.
Należy podkreślić, że oznaczenia GTU nie dotyczą:

• zbiorczych informacji o sprzedaży ewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej;
• zbiorczych informacji o sprzedaży nieudokumentowanej fakturami;
• sprzedaży nieobjętej obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej;
• transakcji zakupu powodujących obowiązek rozliczenia VAT należnego np. przy WNT czy imporcie usług.

Zgodnie z art. 10 ust. 3 rozporządzeniu  Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, ewidencja VAT powinna zawierać następujące kody GTU dotyczące:

1) dostawy:

• a) napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, piwa oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5% (CN od 2203 do 2208) – oznaczenie „GTU_01”,
• b) towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy – oznaczenie „GTU_02”,
• c) olejów opałowych nieujętych w lit. b, olejów smarowych i pozostałych olejów (CN od 2710 19 71 do 2710 19 83 i CN od 2710 19 87 do 2710 19 99, z wyłączeniem smarów plastycznych zaliczonych do kodu CN 2710 19 99), olejów smarowych (CN 2710 20 90) oraz preparatów smarowych (CN 3403, z wyłączeniem smarów plastycznych objętych tą pozycją) – oznaczenie „GTU_03”,
• d) wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym – oznaczenie „GTU_04”,
• e) odpadów – wyłącznie określonych w poz. 79-91 załącznika nr 15 do ustawy – oznaczenie „GTU_05”,
• f) urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, wyłącznie określonych w poz. 7, 8, 59-63, 65, 66, 69 i 94-96 załącznika nr 15 do ustawy, a także folii typu stretch określonej w poz. 9 tego załącznika – oznaczenie „GTU_06”,
• g) pojazdów oraz części (CN od 8701 do 8708) – oznaczenie „GTU_07”,
• h) metali szlachetnych oraz nieszlachetnych – wyłącznie określonych w poz. 1 i 1a załącznika nr 12 do ustawy oraz w poz. 12-25, 33-40, 45, 46, 56 i 78 załącznika nr 15 do ustawy – oznaczenie „GTU_08”,
• i) produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych – wyłącznie objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 974 i 981) – oznaczenie „GTU_09”,
• j) budynków, budowli i gruntów oraz ich części i udziałów w prawie własności, w tym również zbycia praw, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy – oznaczenie „GTU_10”;

2) świadczenia usług:

• a) w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2021 r. poz. 332 i 1047) – oznaczenie „GTU_11”,
• b) o charakterze niematerialnym – wyłącznie: doradczych, w tym doradztwa prawnego i podatkowego oraz doradztwa związanego z zarządzaniem (PKWiU 62.02.1, 62.02.2, 66.19.91, 69.20.3, 70.22.11,70.22.12, 70.22.13, 70.22.14, 70.22.15, 70.22.16, 70.22.3, 71.11.24, 71.11.42, 71.12.11, 71.12.31, 74.90.13, 74.90.15, 74.90.19), w zakresie rachunkowości i audytu finansowego (PKWiU 69.20.1, 69.20.2), prawnych (PKWiU 69.1), zarządczych (PKWiU 62.03, 63.11.12, 66.11.19, 66.30, 68.32, 69.20.4, 70.22.17, 70.22.2, 90.02.19.1), firm centralnych (PKWiU 70.1), marketingowych lub reklamowych (PKWiU 73.1), badania rynku i opinii publicznej (PKWiU 73.2), w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych (PKWiU 72) oraz w zakresie pozaszkolnych form edukacji (PKWiU 85.5) – oznaczenie „GTU_12”,
• c) transportowych i gospodarki magazynowej (PKWiU 49.4, 52.1) – oznaczenie „GTU_13”.

W uproszczeniu poszczególne kody GTU wraz z kategoriami towarów i usług, do których należy je przypisać:

Towary:

• GTU_01 – napoje alkoholowe (np. piwo, wino, wódka), nie dotyczy usług gastronomicznych w ramach których wydawany jest alkohol;
• GTU_02 – paliwa;
• GTU_03 – oleje opałowe i oleje smarowe;
• GTU_04 – wyroby tytoniowe, płyny do e-papierosów;
• GTU_05 – odpady, surowce wtórne;
• GTU_06 – urządzenia elektroniczne (np. komputery, telefony);
• GTU_07 – pojazdy oraz części samochodowe;
• GTU_08 – metale szlachetne i biżuteria;
• GTU_09 – leki oraz wyroby medyczne;
• GTU_10 – budynki, budowle i grunty.

Usługi:

• GTU_11 – usługi w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych;
• GTU_12 – usługi niematerialne m.in. doradcze, prawnicze, reklamowe, marketingowe, rachunkowe, zarządcze, badania rynku i opinii publicznej;
• GTU_13 – usługi transportowe i magazynowe.

Wśród obowiązkowych elementów faktury VAT zawartych w art. 106e ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie zawarto kodów GTU. Oznacza to, że podatnik dokonujący sprzedaży określonych grup towarów lub usług objętych obowiązkiem oznaczenia GTU, nie musi zamieszczać kodów GTU na wystawianych fakturach dokumentujących sprzedaż tych towarów lub usług. Potwierdza to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.571.2023.2.SM z dnia 15.11.2023 roku: „(…)  obowiązek stosowania ww. oznaczenia dotyczy bowiem oznaczania w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy, a nie faktur. Oznaczenie towaru bądź usługi jednym z oznaczeń wskazanych w ww. rozporządzeniu nie stanowi elementu faktury, wskazanego w art. 106e ustawy”.

Pani Wiktoria prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem VAT. Specjalizuje się w świadczeniu usług reklamowych i marketingowych, obejmujących m.in. tworzenie strategii marketingowych, kampanii promocyjnych oraz zarządzanie mediami społecznościowymi dla firm. Z uwagi na charakter działalności, jej usługi podlegają obowiązkowemu oznaczeniu kodem GTU_12 w JPK_V7M sporządzanym i składanym do miesiąc przez Panią Wiktorię. Czy Pani Wiktoria wystawiając faktury dokumentujące sprzedaż usług marketingowych powinna zamieszczać na fakturach oznaczenie GTU_12?

Nie, na fakturach wystawianych przez Panią Wiktorię nie ma obowiązku ani potrzeby umieszczania kodów GTU. Kody te są elementem ewidencji VAT, a sprzedawane usługi marketingowe lub reklamowe objęte kodem GTU-12, powinny zostać oznaczone tym kodem w pliku JPK_V7M. Nie ma jednak przeciwwskazań, aby na fakturze dokumentującej sprzedaż usług marketingowych lub reklamowych Pani Wiktoria zamieściła dodatkową informację z kodem GTU_12. W praktyce wiele firm objętych obowiązkiem raportowania kodów GTU w pliku JPK_V7, na wystawianych fakturach dokumentujących sprzedaż tych towarów i usług, zamieszcza właściwe dla nich oznaczenia GTU.